Historia

Ostrowska Spółdzielnia Mieszkaniowa w Ostrowie Wielkopolskim oparła swą działalność na sukcesji po powstałej w 1906 roku spółdzielni niemieckiej „Deutscher Beamten-Wohnungsbauverein, eingetragene Genossenschaft mit beschränkter Haftplichtzu Ostrovo”, zarejestrowanej 21 marca 1906 roku. W skład Zarządu weszli m.in. G. Jandth, Thomas, Houpe. Państwo pruskie, dążąc do germanizacji podbitych ziem, starało się związać napływową ludność niemiecką z terenem. W tym celu udzielało spółdzielniom niemieckim długotrwałych kredytów hipotecznych na niezwykle dogodnych warunkach. Spółdzielnia uzyskała pożyczkę budowlaną i wybudowała do 1912 roku 4 budynki ze 115 mieszkaniami przy ul. Ogrodowej i Partyzanckiej. Całkowita spłata pożyczki została zakończona w okresie okupacji, w latach 1939—1944.

4 maja 1906 roku zarejestrowano w Ostrowie drugą spółdzielnię niemiecką pod nazwą „Deutsche Kleinsiedlungsgesellschaft eingetragene Genossenschaft mit beschränkter Haftplicht in Ostrovo”. Działalność tej spółdzielni koncentrowała się wyłącznie na zakupie i sprzedaży gruntów, udzielaniu pożyczek, dzierżawie działek. Na sprzedanych gruntach wybudowano kilkadziesiąt domków jednorodzinnych w Ostrowie, Ostrzeszowie i Czarnymlesie.

Po odzyskaniu niepodległości w 1919 r., zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego, obydwie spółdzielnie stopniowo przeszły w ręce polskie — częściowo przez odkupienie udziałów, a częściowo przez zamianę mieszkań. Przejęta od Niemców spółdzielnia przyjęła nazwę „Urzędnicze Zrzeszenie Budowlane” i została zarejestrowana w Sądzie Powiatowym 18.06.1920 r. Przewodniczącym Rady Nadzorczej został przybyły z Galicji inż. Van Roy, Zarząd tworzyli m.in. Robiński, Rudawski, Wojciński.

W 1928 r. Zrzeszenie zmieniło nazwę na „Urzędniczą Spółdzielnię Mieszkaniową i Budowlaną w Ostrowie Wlkp.”, która w tym samym roku wybudowała budynek mieszkalny przy ul. Sienkiewicza 14. „Niemiecka Spółdzielnia Drobnego Osadnictwa” w 1920 r. również przeszła w ręce polskie poprzez przejęcie gruntów w Ostrowie, Ostrzeszowie i Czarnymlesie i przyjęła 28.07.1920 r. nazwę „Spółdzielnia Osadnicza w Ostrowie Wlkp”.

Do 1939 r. sprzedano 62 działki w Ostrzeszowie i 32 w Ostrowie Wlkp. W czasie II wojny światowej spółdzielniami zarządzał delegowany przez Niemców repatriant z Rygi – Wegner. Nastąpił okres masowych wysiedleń Polaków z mieszkań i osadzanie ludności niemieckiej. Tylko w kilku mieszkaniach pozostawiono Polaków, głównie maszynistów kolejowych, potrzebnych do obsługi taboru kolejowego.

W okresie okupacji zasoby nie ucierpiały, wręcz przeciwnie – uzyskano znaczne środki na utrzymanie stanu technicznego. Po wyzwoleniu patronat nad Spółdzielnią przejął na krótko Urząd Mieszkaniowy przy Magistracie w Ostrowie.

Już 22.08.1945 r. spółdzielcy przejęli zasoby od Magistratu. Powołano Radę Nadzorczą i wybrano Zarząd Spółdzielni. Panująca bieda nie ominęła funkcjonowania Spółdzielni. Starania w jednostce nadrzędnej w Poznaniu o uzyskanie dotacji okazały się bezowocne. Z pomocą przyszły władze Ostrowa, które w całej historii Spółdzielni przyznały jedyną dotację w wysokości 500 000 zł z funduszów publicznej gospodarki lokalami.

29.05.1949 r. odbyło się zebranie połączeniowe Urzędniczeji Osadniczej oraz powstałej w 1948 r. Mieszkaniowej Spółdzielni. Powołano Ostrowską Spółdzielnię Mieszkaniową w Ostrowie Wlkp.

W październiku 1958 r. powstała ponadto kolejna Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa w Ostrowie Wlkp. Po wybudowaniu 337 mieszkań, 1.01.1966 r. nastąpiło jej połączenie z Ostrowską Spółdzielnią Mieszkaniową.

W 1978 r. na skutek decyzji administracyjnych władz wojewódzkich ówczesnego województwa kaliskiego, Ostrowska Spółdzielnia Mieszkaniowa zbyła budynki w Nowych Skalmierzycach na rzecz Kaliskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Powstałe spółdzielnie mieszkaniowe w Raszkowie i Oddanowie przejęły budynki wybudowane w tych miastach przez Spółdzielnię Ostrowską.

Łącznie do 1992 r. Ostrowska Spółdzielnia Mieszkaniowa wybudowała 270 budynków wielomieszkalnych z 6 811 mieszkaniami oraz 63 domki jednorodzinne. W okresie transformacji ustrojowej domki jednorodzinne (ul. Makuszyńskiego i Strzelecka) odłączyły się od Spółdzielni, która zawiesiła działalność inwestycyjną i zajmuje się wyłącznie eksploatacją posiadanych zasobów.